• leczenie próchnicy i ochrona przed jej dalszym rozwojem
• uzupełnienie zniszczonych tkanek zęba
• hermetyczne zamknięcie korony zęba po leczeniu kanałowym
• aplikacja leku i substancji mineralizujących
• przywracanie prawidłowej czynności i kształtu zęba
• ukruszenia

Nie istnieje jeden "najlepszy" materiał. Zastosowanie danego materiału zależy od umiejscowienia, zakresu naprawy, uczuleń Pacjenta a także kosztów. Materiały stosowane do wypełnień muszą spełniać bardzo wiele wymagań w zakresie przyczepności do tkanki zęba, twardości, ścierlaności mechanicznej czy estetyki. Materiały stosowane do wypełnień nie mogą też powodować uczuleń i muszą być obojętne chemicznie. Lekarz dobiera materiał w zależności od grubości ścianek zęba – inne wypełnienia stosuje się do zębów przednich inne do tylnych, wymaganych właściwości mechanicznych czy estetyki – możliwość doboru kolorów do naturalnej barwy szkliwa. Jako materiał do wypełniania ubytków stosuje się:

• materiały kompozytowe (tworzywa sztuczne) – są bardzo estetyczne pozwalając na dobór kolorów oraz relatywnie tanie. Trwałość materiałów kompozytowych wynosi od 3 do 10 lat, z czasem mogą jednak występować przebarwienia na skutek spożywania kawy, herbaty lub palenia tytoniu. Wypełnienia kompozytowe nie zawsze mogą być stosowane – szczególnie przy dużych ubytkach ze względu na możliwość pęknięcia.

• złoto – wkłady wykonywane indywidualnie na zamówienie w laboratorium. Charakteryzują się najwyższą trwałością przekraczającą 20 lat, wysoką tolerancją przez naturalne tkanki i świetnymi właściwościmi mechanicznymi. Przez wielu stomatologów uważane są za najlepszy rodzaj wypełnień. Są jednak kosztowne i wymagają większej ilości wizyt.

• wypełnienia porcelanowe – inaczej wkłady typu inlay lub onlay są podobniejak złoto przygotowywane w laboratorium dokładnie dopasowne do kształtu ubytku a następnie wklejane w ząb. Są bardzo estetyczne, niezwykle trwałe oraz nie ulegają przebarwieniom. Nadają się świetnie do wypełniania dużych ubytków. Ich koszt jest jednak porównywalny do złota.

• wypełnienia amalgamatowe – są najtańsze i charakteryzują się dobrą trwałością, jednak ich kolor powoduje, że wyglądają nieestetycznie, stąd używa się ich raczej przy odbudowie tylnych zębów. Nie potwierdzono ich rzekomego szkodliwego działania w postaci przenikania do organizmu metali ciężkich (rtęci).

Zakażoną tkankę lekarz usuwa mechanicznie (borownie wiertłem) i chemicznie (wytrawianie) oczyszczając z bakterii. Stosowane są substancje wybarwiające na widoczny kolor zmienioną chorobwo tkankę zęba oraz systemy wytrawiania powierzchni tak aby zapewnić jak najlepszy kontakt z aplikowanym materiałem. Ubytek należy uzupełnić i zamknąć hermetycznie uniemożliwiając ponowne wniknięcie bakterii. Procedura zależy od użytego materiału.

Wypełnienia kompozytowe polegają na aplikacji materiał bezpośrednio do ubytku gdzie na skutek naświetlania lampą ultrafioletową (materiały światłoutwardzalne) bądź pod wpływem chemicznym (materiały chemoutwardzalne) następuje stwardnienie materiału.

Przy wypełnieniach porcelanowych lub złotych po oczyszczeniu z bakterii i opracowaniu ubytku wykonuje się wyciski na podstawie, których w laboratorium zostanie wykonane odwzorowanie w złocie lub porcelanie i przygotowane wypełnienie o kształcie idealnie dopasowanym do ubytku. Na ten okres zakłada się wypełnienie tymczasowe. Na drugiej wizycie wypełnienie to jest wklejane.